Blokzincir Çerçevesinde Merkeziyetsiz Finans Uygulamaları
Özet
Küresel çapta 2008 yılında yaşanan ekonomik kriz sonrası, bankalara ve büyük finansal kuruluşlara duyulan güvenin azalması, ve gelişen teknolojinin kullanıcı deneyimini iyileştirmesi gibi etkenler finans endüstrisine yeni oyuncuların ve yeni girişimlerin dahil olmasına yol açmıştır. Böylece banka ve finans sektörü için, ilginin alternatif bankacılık ve finansman ürünlerine çevrildiği, ve teknoloji şirketlerinin portföylerine blokzincir teknolojisini kullanan yeni finansal ürünler eklendiği yeni bir dönem başlamıştır. Blokzincir, kriptografi bilimi sayesinde güvenilir bir kayıt hizmeti sunan, dağıtık ve merkezi olmayan bir veri tabanını kullanan, tüm paydaşlara açık ve şeffaf olan, ve böylece tüm tarafların doğrulama yapmasına imkan tanıyan yenilikçi bir teknolojidir. Bu teknoloji, merkezi bir otoriteye ve bankalar gibi aracı platformlara olan ihtiyacı ortadan kaldırmak suretiyle, hem işlem maliyetlerini azaltmakta, hem de hızlı, güvenilir ve etkin yeni bir altyapı ve sistem sunmaktadır. Blokzincirin esas uygulaması, öncelikle ilk kripto para olan bitcoin örneği ve ardından çıkan diğer kripto paralar yoluyla, finansal enstrümanlarda kendini göstermiştir. Dünyanın dijital dönüşüm yolunda hızla ilerlediği bu dönemde, blokzincir teknolojisi, veri ve ekonomik varlık aktarımının kavşak noktası ve saklama merkezi altyapısı olabilme gayretindedir. Blokzincir kullanımının yaygınlaşması ve "merkezi olmayan finans (DeFi)" gibi yeni uygulamaların geliştirilmesi neticesinde, bunların geleneksel finans ve bankacılık sistemlerinin yerini alıp alamayacağı, ve DeFi’ye olan ilginin göstergeleri arasında sayılan, bu platformlarda tutulan toplam kilitli değerin (TVL) geleceğe yönelik yapay sinir ağları algoritmaları yardımıyla tahmini, bu çalışmanın değerlendirme konusudur.
Anahtar kelimeler: Blokzincir, Merkeziyetsiz Finans (DeFi), Kripto Para, Toplam Kilitli Değer (TVL), Yapay Zeka
Decentralized Finance Applications via Blockchain
Abstract
After the global economic crisis in 2008, factors such as the declining trust in banks and large financial institutions, and the improvements of user experience due to technological developments gave rise to participation of new players and new initiatives in the finance industry. Thus, a new era has begun for the banking and finance sector, with increased interest in alternative banking and finance products, and new financial products using blockchain technology emerged in the portfolios of technology companies. Blockchain is an innovative technology that provides a reliable recording service via cryptography science, and that utilizes a distributed and decentralized database, which is open and transparent to all stakeholders; thereby enabling all parties to verify its integrity. This technology, by eliminating the need for a central authority and for intermediary platforms such as banks, not only reduces transaction costs, but also provides a fast, reliable and efficient new infrastructure and system. The main application of blockchain has manifested itself in financial instruments, primarily with the example of bitcoin, known as the first cryptocurrency, and then with other cryptocurrencies. In a world rapidly advancing on the path of digital transformation, the blockchain technology strives to become the junction point of data and economic asset transfer and the infrastructure of storage center. As a result of the widespread use of blockchain and the development of new applications such as "decentralized finance (DeFi)", whether or not these can replace traditional financial and banking systems, and the total locked value (TVL) held on these platforms, which is among the indicators of the hype in DeFi. forecasting TVL with the help of future artificial neural networks algorithms, is the subject of the evaluation of this study.
Keywords: Blockchain, Decentralized Finance (DeFi), Cryptocurrency, Total Locked Value (TVL), Artificial Intelligence
Dr. Burcu Sakız (Turkish Airlines, Istanbul, Türkiye)
0000-0001-8026-4775
burcubaydar@thy.com
Prof. Dr. Ayşen Hiç Gencer (Istanbul Beykent University, Istanbul, Türkiye)
0000-0001-9556-9416
aysenhicgencer@gmail.com
Submitted on: 2022-02-05 Accepted on: 2022-07-19
Year:2022 - Volume:1 Issue:2 Pages: 43-54
DOI: https://doi.org/10.36880/J01.2.0112
APA style citation: Sakız, B. , & Gencer, A. H. (2022). Blokzincir Çerçevesinde Merkeziyetsiz Finans Uygulamaları . Avrasya Ekonomileri Dergisi, 1(2), 43-54.
References
- Alnıaçık, B. (2018). Kripto Paraların Dünya ve Türkiye’deki Güncel Durumu Üzerine Bir İnceleme. Research Studies Anatolia Journal, 2(4), 21-30.
- Asrav, E. A. (2019). Sanal Para Düzenekleri ve Merkez Bankacılığına Muhtemel Etkileri. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı İktisat Programı, Yüksek Lisans Tezi, Trabzon
- Atik, M., Köse, Y., Yılmaz, B. & Sağlam, F. (2015). Kripto Para: Bitcoin ve Döviz kurları Üzerine Etkileri. Bartın Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(11), 247-262.
- Auer, R. & Claessens, S. (2018). Regulating Cryptocurrencies: Assessing Marketreactions. BIS Quarterly Review, September. https://www.bis.org/publ/qtrpdf/r_qt1809f.pdf
- Avgouleas, E., & Kiayias, A. (2020). The Architecture of Decentralised Finance Platforms: A New Open Finance Paradigm. Edinburgh School of Law Research Paper, (2020/16). https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3666029
- BCTR (2020). Blockchain Türkiye, Covid-19 Sonrasında Bizi Bekleyenler ve Blockchain’in Yeni Dönemdeki Yeri. Bankacılık, Finans ve Sigortacılık Çalışma Grubu TBV Vakfı. https://bctr.org/wp-content/uploads/2020/06/Covid19-Blockchain-Makale-BCTR.pdf
- Defi Pulse web sitesi. https://docs.defipulse.com/api-docs-by-provider/defi-pulse-data/total-value-locked/total-value-locked
- Derindağ, Ö. F. & Altay, H. (2020). Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik Bağlamında COVID-19 Pandemisi: Küresel ve Ulusal Öngörüler. Iğdır Üniversitesi Journal of Social Sciences, Ek sayı Ekim 2020, 145-168.
- Derviş, N. Ş. (2020). Blockchain Teknolojisinin Kullanımında Fintech Ekosisteminin Rolü: Türkiye ve Malta Örneği. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek lisans Tezi, İstanbul.
- Di Pierro, M. (2017). What is the blockchain? Computing in Science & Engineering, 19(5), 92-95. https://doi.org/10.1109/MCSE.2017.3421554
- Ece, E. (2019). Sanal Para Örneği Bitcoin’in Finansal Piyasalar Üzerine Etkileri. T.C. Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Batman.
- Fintech İstanbul (2020). Merkeziyetsiz Finans ve Maker DAO–1 yılda neler değişti? https://fintechistanbul.org/2020/05/21/merkeziyetsiz-finans-ve-maker-dao-1-yilda-neler-degisti
- Forster, B. (2018). Opening & DeFi. https://medium.com/defi-network/opening-defi-42a5afdb71e0
- Gudgeon, L., Perez, D., Harz, D., Livshits, B., & Gervais, A. (2020, June). The decentralized financial crisis. In 2020 Crypto Valley Conference on Blockchain Technology (CVCBT) (pp. 1-15). IEEE. https://doi.org/10.1109/CVCBT50464.2020.00005
- Guo, Y., & Liang, C. (2016). Blockchain application and outlook in the banking industry. Financial innovation, 2(1), 1-12. https://doi.org/10.1186/s40854-016-0034-9
- Günen, E. (2018). İnternetin Yeni Cağı: Blockchain. Fintechtime, 8, 36-71.
- Güven, V. & Şahinöz, E. (2018). Blok Zincir Kripto Paralar Bitcoin. İstanbul: Kronik Kitap.
- Harvey, C. R., Ramachandran, A., & Santoro, J. (2021). DeFi and the Future of Finance. John Wiley & Sons.
- Hong Kong Monetary Authority (2016). Whitepaper On Distributed Ledger Technology. Hong Kong: Hong Kong Monetary Authority. http://www.hkma.gov.hk/media/eng/doc/-key-functions/finanicalinfrastructure/-Whitepaper_On_Distributed_Ledger_-Technology.pdf
- John, J. & Lundy-Bryan, L. (2019). Mapping Decentralized Finance (DeFi). Outlier Ventures. https://outlierventures.io/wp-content/uploads/2019/06/Mapping-Decentralised-Finance-DeFi-report.pdf
- Karahan Ç. & Tüfekçi A. (2020). Blokzincir Teknolojisinin Dijital Kimlik Yönetiminde Kullanımı: Bir Sistematik Haritalama Çalışması, Journal of Polytechnic, 23(2), 483-496, https://doi.org/10.2339/politeknik.654503
- Karaköse, İ. S. (2017). Elektronik Ödemelerde Blok Zinciri Sistematiği ve Uygulamaları. Erciyes Üniversitesi, S.B.E. Yayımlanmamış Y. L. Tezi, Kayseri: Erciyes.
- Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A Peer-To-Peer Electronic Cash System. Bitcoin Whitepaper. https://bitcoin.org/bitcoin.pdf
- Popescu, A. D. (2020). Decentralized finance (defi)–the lego of finance. Social Sciences and Education Research Review, 7(1), 321-349.
- Ramos, D. & Zanko, G. (2021)., A Review of Decentralized Finance as an Application of Increasing Importance of Blockchain Technology. https://aibc.world/en/aibc/a-review-of-the-current-state-of-decentralised-finance-as-a-subsector-of-the-cryptocurrency-market-0
- Salami, I. (2020). Decentralised finance: the case for a holistic approach to regulating the crypto industry. Journal of International Banking and Financial Law, 35(7), 496-499.
- Salihoğlu, E. (2018). Merkez Bankası Para Politikaları ve Elektronik Para İlişkisi: Türkiye Uygulaması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi – Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü.
- Say, C. (2015). 5 Soruda Blok Zinciri. BKM Bankalararası Kart Merkezi.
- Schär, F. (2021). Decentralized Finance: On Blockchain- and Smart Contract-based Financial Markets. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3571335
- Sefa, M. (2019). Blok Zinci Sistemlerinin Finans Piyasalarındaki Yeri ve Krşpto Paralarda Fiyat Balonlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, T.C. İstanbul Ticaret Üniversitesi Finans Enstitüsü Sermaye Piyasası Anabilim Dalı, Sermaye Piyasası Yüksek Lisans Programı, İstanbul.
- Sert, T. (2020). Sorularla Blockchain. Türkiye Bilişim Vakfı, https://bkm.com.tr/wp-content/uploads/2015/06/Sorularlablockchain.pdf
- Sert, T. (2021). CeFi'den DeFiye. Merkeziyetsizleştiremediklerimizden misiniz? https://turansert.com/genel/2020/08/13/cefi-den-defiya-merkeziyetsizlestiremediklerimizden-misiniz.html
- Sevim, C., Oztekin, A., Bali, O., Gumus, S., & Guresen, E. (2014). Developing an early warning system to predict currency crises. European Journal of Operational Research, 237(3), 1095-1104.
- Shukur, E. (2008). 2008 Küresel Krizinin Türk Ekonomisine Etkileri ve Krizi Önlemek Amacıyla Uygulanan Maliye Politikaları. İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Yüksek lisans Tezi, İstanbul.
- Tan, C. N. W. & Dihardjo, H. (2001). A study on using artificial neural networks to develop an early warning predictor for credit union financial distress with comparison to the probit model. Managerial Finance, 27(4), 56-77.
- Usta, A. & Doğantekin, S. (2018). Blokchain 101. BKM Bankalararası Kart Merkezi.
- Uçkun, N., & Lokman, D. A. L. (2021). Kripto Para Yatırımcılarında Finansal Risk Toleransı. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (89), 155-170. https://doi.org/10.25095/mufad.852118
- WTO (2018). The future of world trade: How digital technologies are transforming global commerce. World Trade Organization. https://www.wto.org/english/res_e/publications_e/world_trade_report18_e_under_embargo.pdf
- Wang, L., Shen, X., Li, J., Shao, J., & Yang, Y. (2019). Cryptographic Primitives in blockchains. Journal of Network and Computer Applications, 127(1), 43-58.
- Wef (2015). WEF Survey Report, Deep Shift: Technology Tipping Points and Societal Impact. Geneva: World Economic Forum. http://www3.weforum.org/docs/WEF_GAC15_Technological_Tipping-Points_report_2015.pdf
- Wilamowski, B. M., Chen, Y., & Malinowski, A. (1999). Efficient algorithm for training neural networks with one hidden layer. In IJCNN'99. International Joint Conference on Neural Networks. Proceedings (Cat. No. 99CH36339) (Vol. 3, pp. 1725-1728). IEEE.
- Worldbank (2020). Payment aspects of financial inclusion in the fintech era. http://documents1.worldbank.org/curated/en/230091592918282222/pdf/Payment-Aspects-of-Financial-Inclusion-in-the-Fintech-Era.pdf
- Wüst, K. & Gervaisy, A. (2017). Do You Need a Blockchain? Department of Computer Science, ETH Zurich, Switzerland.
- Yavuz, M. S. & Suyadal, M. (2020). Girişimciliğin Finansmanında Initial Coin Offering (ICO) Yöntemi ve Alternatif Finansman Yöntemleriyle Karşılaştırılması. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3), 63-84.
- Yoo, S. (2017). Blockchain Based Financial Case Analysis and its Implications. Asia Pacific Journal of Innovation and Entrepreneurship, 11(3), 312-321.
- Zetzsche, D. A., Arner, D. W., & Buckley, R. P. (2020) Decentralized Finance (DeFi). Journal of Financial Regulation, 6, 172–203, https://doi.org/10.2139/ssrn.3539194
- Zhang, G., Patuwo, B. E., & Hu, M. Y. (1998). Forecasting with artificial neural networks: The state of the art. International journal of forecasting, 14(1), 35-62.
- Özcan, D. (2021). Blokzincir Mimarisi ve Merkezi Olmayan Uygulamalar. Pusula Yayıncılık, 2. Baskı.
- Özhan, M. (2019). 2008 Küresel Finansal Krizinin Türk Bankacılık Sektörü Üzerindeki Etkileri. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul